Privacy bij noodgevallen

[FireFighter]

Iedereen kent het wel: Een ambulance of brandweerwagen rijd met toeters en bellen door de straat. Je bent benieuwd wat er aan de hand is en daarom kijk je even snel op een site waar de meldingen openbaar geplaatst worden. Je ziet het adres, een korte omschrijving van het incident en welke eenheden met welke prioriteit daar naartoe gaan. Hoe zit het met de privacy? Persoonlijk is dit een vrij interessant vraagstuk, en ik wil ook graag jullie mening weten. Vinden jullie dat 112 meldingen publiekelijk gemaakt mogen worden? Of is dit een inbreuk op de privacy?

[Wesley]

Als ik mij niet vergis mag het helemaal niet, al die P2000 websites. Maargoed, eigenlijk weet ik het niet wat ik ervan moet denken. Ik stoor mij er niet zo zeer aan om heel eerlijk te zijn. Ik geil ook niet zo zeer op hulpverlening, zoals die 112-"pers"website figuren (waar ik mij soms echt dood aan irriteer). Hier in Groningen kun je niet zien waar ambulances/politie wagens heen rijden, je kunt wel zien waar de brandweer heen gaat. Over het algemeen vind ik dat zo wel prima, mooi zo houden! Mocht er ergens een reanimatie gaande zijn, waarbij ook brandweer inzet nodig is, dan staat er heel simpel: 'Prio 1 Gezondheid'. Precies goed!

In sommige veiligheidsregio's zie je wel eens voorbij komen: "AED inzet", natuurlijk weet je dan wel genoeg wat daar loos is. Het is een vrij specifieke omschrijving wat daar op dat moment gaande is. Persoonlijk vind ik dat soort dingen wel een beetje ver gaan, dat zou echt afgeschermd moeten worden. Ik zou ook eerlijk toegeven, als ik een brandweer auto hoor rijden dan kijk ik echt wel even op P2000 waar het is. Voor de rest kijk ik er niet zo zeer meer na.

Eerlijk gezegd denk ik dat je tegenwoordig ook niet echt zo zorgen hoeft te maken dat je adres op P2000 staat. Het is inmiddels al zo ingeburgerd bij iedereen wie geeft daar nog wat om?

[NicolaB]

Ik herinner mij vaak deze discussie hebben gevoerd op het hulpverleningsforum, van de meldingen zelf, tot de fotografen die graag een brandweer-, politie of ziekenauto op de korrel leggen.

Om een goed antwoord op de vraag te geven, som ik eerst de voor en nadelen van de openbare communicatie in de crisiscommunicatie op, daarna licht ik het toe.

voordelen:

- openheid van zaken

- inlichting van de pers

- kan mogelijk helpen bij de incidentbestrijding

- zorgt voor orde

nadelen:

- kan mogelijk tegenwerken bij de incidentbestrijding en/of onderzoeken

- kan mogelijke extra slachtoffers brengen bij het incident

- kan mogelijk voor wanorde zorgen

- vergt mogelijk extra politiecapaciteit bij klein incident

Toegelicht:

- Openheid van zaken zorgt in eerste instantie voor minder wanorde en zorgt er voor dat dit sneller als leidraad genomen wordt in de communicatie.

- Inlichting van de pers: Men volgt standaard deze communicatiekanalen, zo hoeft de pers niet apart ingelicht te worden.

- helpen bij incidentbestrijding: private lokale hulpverleningsdiensten kunnen hierdoor sneller bijspringen, denk aan de lokale reanimatieploegjes die daadwerkelijk het verschil tussen leven en dood kunnen betekenen.

- zorgt voor orde: Met name bij grote incidenten zorgt openbaring van de lijdraden voor orde, omdat men in de basis weet wat er gaande is.

---

- tegenwerken incidentbestrijding / onderzoeken: Denk aan een menigte die hierdoor rond het PI huppelt, wat vertraging kan op leveren en onderzoek wordt mogelijk belemmerd.

- extra slachtoffers: Burgers die TP komen hebben mogelijk geen volledig beeld op de risico's e.d. en kunnen daardoor zelf slachtoffer worden van het incident.

- mogelijk voor wanorde: Kan op PI voorkomen (rebellerende groepen komen juist die kant op) , maar ook elders wanneer er niet duidelijk gecommuniceerd wordt (men heeft de behoefte aan meer/ duidelijkere informatie).

- Politiecapaciteit: doordat er mogelijk extra burgers op het PI zijn, vergt het incident een mogelijke verhoging van de politiecapaciteit.

---

Ten slotte wil ik antwoord geven op de combinatie met privacy:

Je hebt als hulpverlener een openbare functie. Je moet bij elke melding er vanuit kunnen gaan dat pers aanwezig is. Zolang er geen privacygevoelige informatie wordt gedeeld (en dat wordt nu op de openbare meldingen van P2000 en de verdere openbare crisiscommunicatie niet gedaan), is dit ook geen inbreuk op de privacy.

Anders is het als je een naambordje e.d. draagt, dat kan je zelf bepalen natuurlijk. Daarin kan je dus zelf bepalen welke mate van privacyschending het heeft.

[FireFighter]

Wat je aangeeft, Wesley, vind ik wel goed. In Amsterdam-Amstelland zijn de meldingen als volgt:

P 1 REANIMATIE (+INC.NET: 2+) , VAN WOUSTRAAT 10 AMSTERDAM [ NET02 ASD ]

Je ziet dus de oorzaak, welke autospuit gealarmeerd is (autospuit Dirk in dit geval) met een precieze adres. Ik denk dat het inderdaad beter is als het adres, of in iedergeval het huisnummer, wordt weggelaten. Dan blijft er voor de bewoner(s) nog een beetje privacy over.

NicolaB, hoezo is openheid van zaken een van de pluspunten? Spoed meldingen hebben (meestal) voor veel mensen een gevoelige ondertoon (met name de ambulance ritten) en ik kan heel goed begrijpen dat ze niet willen dat hun adres op tientallen websites terecht komt. Openheid van zaken kan in veel opzichten positief zijn en helemaal bij wat grotere incidenten is het soms noodzakelijk om open kaart te spelen voor de veiligheid, maar zeker niet voor de dagelijkse ambulance ritten of de reanimatie's.

[NicolaB]

NicolaB, hoezo is openheid van zaken een van de pluspunten? Spoed meldingen hebben (meestal) voor veel mensen een gevoelige ondertoon (met name de ambulance ritten) en ik kan heel goed begrijpen dat ze niet willen dat hun adres op tientallen websites terecht komt. Openheid van zaken kan in veel opzichten positief zijn en helemaal bij wat grotere incidenten is het soms noodzakelijk om open kaart te spelen voor de veiligheid, maar zeker niet voor de dagelijkse ambulance ritten of de reanimatie's.

Ik heb het alreeds kort toegelicht. Duidelijk moet ook verteld worden, dat er geen privacygevoelige informatie in de P2000-meldingen wordt gecommuniceerd. De locatie van het (mogelijke) plaats incident wordt daarin vermeld, de eenheid die je ter plaatse kan verwachten, de schaal (prioriteit/grip etc.), het soort incident en nog eventuele overige dingen (zoals eenheden voor een herbezetting of lichtkrantcodes.)

Aangezien er dus geen koppeling met de persoon zelf wordt gemaakt is hier dus weinig privacygevoeligs aan. Privacy gaat alleen over persoonlijke levenssfeer (dus van de persoon en in dat huis) en persoonsgegevens. De locatie van dat huis is gewoon openbaar.

Wat als privacyschendend wordt ervaren en de uitzonderingen kan je overigens in de artikelen van onderstaande spoiler vinden.

art 10 Gw jo. art 12 Gw, art 13 gw (&wbp) voor privacy in het algemeen en art 15 Gw en de Wvr geven hier uitzonderingen op (zo mag de brandweer zonder toestemming je huis binnentreden als er brand is)

In de praktijk zie je overigens steeds meer particuliere privacyschendending, iets waar ik me veel meer zorgen over maak. Zie onderstaande spoiler voor voorbeelden.

Denk bijvoorbeeld de buurman die op zijn open Facebook (/twitter verzin het maar XD) zegt: "Mijn buurvrouw [facebooktag] Jannie Polderma [/facebooktag] is onwel geworden op Rode Kruislaan 20. 2 Ambulances ter plaatse.". Reactie daarop: "Tja, dan moet Jannie maar niet zo vaak in de kroeg zitten na haar werk, dat is slecht voor je hart" [ordinaire facebookoorlog begint]

Of neem nu bijvoorbeeld de recentelijke aanslag in Denemarken, waar je relatief snel op de namen van de slachtoffers komt. Dat gaat echt vele malen verder, inclusief speculaties. Tevens ziet de buurt toch wel de ambulance voor je deur staan of de vlammen uit je huis slaan en mensen (incl. de pers) kunnen zelfstandig tot deze informatie komen. Juist daarin is ook een duidelijke openbare crisiscommunicatie vanaf het begin verstandig.

Dat praktijkgedeelte heeft weinig met de privacykwestie van de officiële communicatie te maken, maar het relativeert het wellicht wel.

Bewerkt: 15 februari 2015 door NicolaB

[Danger_dog_guy_7]

Ik vind dat het slachtoffer zelf aan mag geven of het op het nieuws(sites) komt te staan of niet. Als een persoon helemaal overhoop word gereden en ligt een maand in coma vind ik dat de familie het eventueel mag toestaan, maar anders niet. Ik kan me eerder ergeren aan het feit dat als iemand bijvoorbeeld word aangereden dat er een hele groep mensen eromheen staat en er als een schaap naar staat te kijken, onbeleefd weg lopen en diegene laten leiden slaat ook nergens op, maar als je er staat, bel dan 112 of help diegene. Bij ongevallen heeft het slachtoffer dus flink wat privacy nodig, vind ik persoonlijk.

[NicolaB]

Ik vind dat het slachtoffer zelf aan mag geven of het op het nieuws(sites) komt te staan of niet. Als een persoon helemaal overhoop word gereden en ligt een maand in coma vind ik dat de familie het eventueel mag toestaan, maar anders niet. Ik kan me eerder ergeren aan het feit dat als iemand bijvoorbeeld word aangereden dat er een hele groep mensen eromheen staat en er als een schaap naar staat te kijken, onbeleefd weg lopen en diegene laten leiden slaat ook nergens op, maar als je er staat, bel dan 112 of help diegene. Bij ongevallen heeft het slachtoffer dus flink wat privacy nodig, vind ik persoonlijk.

We hebben het hier eigenlijk over 112-meldingen en privacyschending daarin. Jij schetst hier 2 andere scenario's, daar geef ik mijn reactie op:

Ik vind dat het slachtoffer zelf aan mag geven of het op het nieuws(sites) komt te staan of niet. ........ Bij ongevallen heeft het slachtoffer dus flink wat privacy nodig, vind ik persoonlijk.

Volledig mee eens. Dat is dan wel een nadeel van huidige (sociale) media, waarin ongecensureerd dit soort informatie door burgers wordt gedeeld die geen journalisten zijn. Vooral als iets duizenden keren gedeeld wordt, op verschillende sites, is het moeilijk om hier wat tegen te beginnen.

Ik kan me eerder ergeren aan het feit dat als iemand bijvoorbeeld word aangereden dat er een hele groep mensen eromheen staat en er als een schaap naar staat te kijken, onbeleefd weg lopen en diegene laten leiden slaat ook nergens op, maar als je er staat, bel dan 112 of help diegene.

Daar ben ik het mee eens, al moet je ook niet met z'n allen er omheen gaan hangen en inschalen wat voor gevaar het helpen met zich meebrengt. Juist als de aanrijding zich op een gevaarlijke plek bevind (bijv. de snelweg) zou ik hulp ook niet per se adviseren omdat dat dan de kans op meer slachtoffers flink vergroot.