Politiek & Politicologie

[NicolaB]

Bij het Hillary Clinton gaat voor presidentsverkiezingen 2016 -onderwerp, ontstond er de vraag naar een onderwerp waarin over meer gesproken kan worden over politiek en politicologie, dan alleen Hillary Clinton en entourage.

Et voila: het Politiek & Politicologie -topic.

[NicolaB]

Ik zie Clinton zeker als de Democratische kandidaat voor de komende presidentsverkiezingen, al heeft ze zelf eerder gezegd dit waarschijnlijk niet te willen doen. In 2008 verloor Clinton nipt van Obama. Het is ook afwachten welke politici zich namens de Republikeinen, al wordt de naam van Texas Senator Ted Cruz nadrukkelijk genoemd. Ik denk dat tegen de zomer meer kandidaten zich zullen gaan melden.

Waar zie jij de toekomst in voor de democratische rechtstaat en wat kan je doen om democratie te verbeteren?

Het is misschien wat offtopic (wellicht een eigen topic?), maar het mankement wat ik in de rechtstaat tegenkom is toch wel het mankement van de Trias Politica. Politici en rechters hebben allebei hun eigen verantwoordelijkheid en horen zich niet met elkaars zaken te bemoeien, wat nu nog wel eens in bepaalde situaties wil gebeuren. Doordat politici zich wel eens met het werk van rechters willen bemoeien, worden rechters beïnvloed en dat kan de onpartijdigheid van de rechters aantasten. In deze vorm heeft de Trias Politica weinig nut en wellicht dat betere omgangsvormen tussen rechters en politici de oplossing kunnen vormen, zodat de machten ook daadwerkelijke gescheiden blijven.

Andersom geldt dat ook. De Hoge Raad neigt ook wel eens naar een wetgevende kant.

Een element hierin is natuurlijk dat wettelijke kaders ten grondslag liggen aan jurisprudentie. Met andere woorden: Als ik wetten maak of wijzig, beïnvloed ik de rechtspraak. Andersom geld natuurlijk ook hetzelfde.

Het wetgevende element van de HR zal minder groot zijn dan bijvoorbeeld de afdeling bestuursrechtspraak van de RvS, simpelweg omdat de HR alleen uitspraken doet op Civielrechtelijk-, strafrechtelijk- & belastingrechtelijk gebied.

Wanneer men voor een bestuursrechtelijke zaak hoger beroep gaat bij de Rechtbank sector bestuursrecht komt men ook uit bij de RvS en niet bij de HR (of CRvB / CBb, iig niet bij de HR).

Praktisch probleem is dan ook: Eigenlijk wil je dat een burger in hoger beroep kan tegen foutief beleid, maar daarmee tast je ook de vrijheid van wetgevende partijen aan.

Nu is het voorbeeld van de HR en de RvS nationaal en ik zie hierin niet zo heel veel impact op de democratie.

Problematischer vind ik het dat op sommige gebieden (deels) ondemocratisch gekozen bestuursorganen of wetgevende organisaties echt veel impact kunnen hebben op de burger. Bijvoorbeeld in bepaalde organisaties EU of bij de waterschappen.

Bewerkt: 6 april 2015 door NicolaB

[Dutchy3010]

Op het gebied van fiscaliteit gaat de Hoge Raad regelmatig op de stoel van de wetgever zitten. Vaak heeft de wetgever een bepaald gevolg van wetgeving wel ingezien, maar daar niets tegen gedaan. Als vervolgens de Hoge Raad wel degelijk iets afkeurt, gaat hij op de stoel van de wetgever zitten. Een voorbeeld hiervan is de welbekende Fraus Legis jurisprudentie. En hier zijn absoluut nog tal van andere voorbeelden van in de jurisprudentie. Dat gaat mijns inziens de bedoelde wisselwerking tussen wetgeving en jurisprudentie duidelijk te boven.

[NicolaB]

Dat is rechtspraak. De rechter kan een materiële zaak toetsen n.a.v. de (grond-) wet / verdragen, maar kan daarin ook de wet toetsen (m.u.v. de Grondwet).

Verder bezit de gerechtelijke macht niet direct over machtsmiddelen en is daarin ook relatief uitgezonderd van de andere 2 onderdelen. (. Wellicht is er wel legitiem gezag, maar daar zit formeel geen operationalisering in verwerkt na de uitspraak; dat moeten andere partijen doen (ook qua wetgeving). Het enige wetgevende onderdeel dat er dan inzit is als rechtsbron bij een volgende zaak. Er vanuit gaande dat de andere 2 onderdelen de gerechtelijke uitspraak accepteren, wordt er formeel andere wetgeving gemaakt.

Voorbeelden dat men de gerechtelijke uitspraken niet accepteert, zie je vaak op internationaal niveau, maar ook op nationaal niveau in het geval van een crisis (waar vaak nog een wettelijke grondslag voor ligt ook).

Het is natuurlijk ook een samenspel.

Still, ook dat zou voor verbetering vatbaar kunnen zijn. Maar hoe wil je daarin verbetering toepassen? Een soort van Common Law, zoals je in Angelsaksische landen ziet (dat de rechter zich limiteert tot een formele uitspraak) en dat de rechtbank een soort van Jury krijgt?

Gelet op jouw voorbeeld van het Fraus Legis- arrest: Hoe zorg je ervoor dat burgers beschermd worden tegen wetgevers die (bijv door politiek populisme) een gebrekkige wet de wereld insturen, waar de burgers het uiteindelijk niet mee eens zijn? Of omdat bij toepassing of tijdsverloop blijkt dat er toch fouten / mazen in de wet zitten?

De (steeds politieker gekleurde) 1e kamer en de RvS kan voordat de wet de wereld ingestuurd wordt de wet nog tot een halt brengen, maar daarna is er geen andere instelling (hoogstens een niet-bindend advies van de Ombudsman ) die daarvoor kan zorgen. Misschien de uitvoerende macht, maar dat wil je ook niet hebben.

Juist ook de 1e kamer en de RvS staan vandaag te dag steeds meer ten sprake om hun (relatief) ondemocratische totstandkoming.

nog een leuk vraagje : Moeten de 1e kamer en/of de Raad van State (RvS) opgeheven worden?

Bewerkt: 6 april 2015 door NicolaB

[Dutchy3010]

NicolaB, je weet het allemaal leuk te verwoorden, maar feit blijft dat rechtspraak soms de keuze van de wetgever verandert in het voordeel van diezelfde wetgever. Dat een rechter zorgt voor extra bescherming voor de burger door die wetgeving te toetsen, dat kan, maar geheel op de stoel van wetgever gaan zitten gaat te ver.

[NicolaB]

NicolaB, je weet het allemaal leuk te verwoorden, maar feit blijft dat rechtspraak soms de keuze van de wetgever verandert in het voordeel van diezelfde wetgever. Dat een rechter zorgt voor extra bescherming voor de burger door die wetgeving te toetsen, dat kan, maar geheel op de stoel van wetgever gaan zitten gaat te ver.

Ik vind niet dat het een bedreiging vormt voor de democratie. Eerder een indirecte protectie. Zeker niet als je het vergelijkt met instellingen die een veel verdergaande wetgevende of beleidsfunctie hebben, zonder hiervoor (directe) publieke verantwoording moeten afleggen (zelfs hiertoe per wet of verdrag benoemd of bevoegd toe zijn.).

Ook hier kan het ook zo zijn dat ze een indirecte protectie vormen of mensenrechten stimuleren, denk aan bijv. (instellingen van) de VN of de EU.

Ik denk dat wanneer de rechter een belanghebbende blijkt te zijn, dat er dan voldoende mogelijkheden zijn om in ieder geval het onrecht ongedaan te maken. (Nogmaals,) rechters blijven altijd in een mate rechtscheppend.

Onder "volledig op de stoel van de wetgever zitten" zie ik overigens niet enkel een rechtelijk oordeel. De stoel van de wetgever is veel breder. (niet letterlijk nemen )

[IndoGuus]

Even tussen door een vraag aan de TS: ligt de voorkeur bij het apart openen van een 'Amerikaanse Presidentsverkiezingen 2016'-topic of hier, in dit topic, doorbakelijen over dat specifieke politiek evenement?

[NicolaB]

Het maakt mij niet uit, zolang je maar je opinie erover kwijt kunt. Mochten mods er niet mee eens zijn, dan kunnen ze het altijd nog modereren

[IndoGuus]

Het maakt mij niet uit, zolang je maar je opinie erover kwijt kunt. Mochten mods er niet mee eens zijn, dan kunnen ze het altijd nog modereren

Bedankt voor de opheldering! Afijn, dan zou ik zeggen:

Naar mijn mening de beste democratische kandidaat, echter wel aan de oude kant (73 lentes jong).

Heeft zeer nobele speerpunten en zijn campagne wordt niet privaat gefinancierd, in andere woorden: niet door de billionaires en het bedrijfsleven. Hij is erg geïnspireerd door het Scandinavisch model en heeft progressieve doelen zoals het algemeen realiseren van abortus, homohuwelijk, aansterken van obamacare, en opkomen voor de ''99%''; echter blijft hij wel realistisch en zijn deze punten moeilijk door te voeren, met het oog op de hevige tegenwerking. Persoonlijk vind ik het wel jammer dat hij pro-Israël is, maar goed: je kan niet alles hebben.

[NicolaB]

Ik vind het moeilijk. Ik ben een echte Europeaan en ik vind de politiek van de VS is niet echt mijn ding. Als je dan toch voor een kandidaat moet kiezen, dan vind ik dit ook wel een goede kandidaat, Maar net zoals je "echter blijft hij wel realistisch en zijn deze punten moeilijk door te voeren, met het oog op de hevige tegenwerking." zegt, is dat in de VS te veel het geval. Ik denk dat dat niet in een stemronde (of presidentambt) is weg te krijgen.